อาการถ่ายไม่ออก ถ่ายไม่สุด แน่นท้อง เป็นอาการที่ทำให้วัยทองหลาย ๆ คนเหนื่อยหน่ายใจจากความไม่สบายตัว อึดอัดแน่นท้อง แม้ว่าในตอนแรกอาการท้องผูกจะไม่ใช่โรคที่อันตราย แต่หากละเลยจนมีปัญหาเรื้อรังเป็นเวลานาน อาจนำไปสู่ภาวะภาวะแทรกซ้อนหลายอย่างที่เป็นปัญหาต่อสุขภาพที่รุนแรงได้ค่ะ
สาเหตุที่ทำให้ “ถ่ายไม่ออก ถ่ายไม่สุด”
อาการท้องผูก ถ่ายไม่สุดเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น
- ความเครียด
- การรับประทานอาหารที่มีกากใยน้อย หรือมีปริมาณที่ไม่เพียงพอ การรับประทานเนื้อสัตว์มากเกินไป
- ดื่มน้ำน้อย
- ขาดการออกกำลังกาย นั่งอยู่กับที่นาน ๆ เพราะลำไส้มีการเคลื่อนไหวน้อย
- ใช้ยาระบายหรือสวนอุจจาระเองบ่อยจนเกิดภาวะลำไส้ขี้เกียจ
- มีนิสัยในการขับถ่ายที่ไม่ดี เช่น ชอบกลั้นอุจจาระ ขับถ่ายไม่เป็นเวลา
- ผลข้างเคียงของยาบางชนิด เช่น ยาบำรุงเลือด ยาลดกรด ยารักษาโรคจิตเวช เช่น ยาที่รักษาอาการซึมเศร้า ยารักษาโรคพาร์กินสัน และยาแก้แพ้บางชนิด
- โรคประจำตัวบางโรคที่ส่งผลต่อการขับถ่าย เช่น โรคเบาหวาน พาร์กินสัน และเส้นเลือดในสมองตีบ เป็นต้น
ปัญหาต่อสุขภาพ และอารมณ์ที่ตามมา
สำหรับวัยทองผู้ที่ถ่ายอุจจาระยาก ถ่ายไม่สุด หรือมีอาการท้องผูกเป็นประจำ จะทำให้เกิดการสะสมของเสียคั่งค้างในร่างกาย เมื่อนานวันเข้าก็จะเกิดการอุดตัน หรือที่เรียกว่าลำไส้อุดตัน ทำให้ระบบทางเดินอาหารและลำไส้เสียสมดุล แบคทีเรียตัวดีมีจำนวนลดลง และแบคทีเรียก่อโรคในลำไส้มีปริมาณมากขึ้น ของเสียที่คั่งค้างเกิดการดูดซึมกลับส่งผลเสียต่อร่างกาย อารมณ์แปรปรวนง่ายเพราะร่างกายเสียสมดุล ขี้หงุดหงิด ร่างกายไม่สดชื่น เครียดหงุดหงิดง่าย หากปล่อยทิ้งไว้นานวันเข้าอาจกลายเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ตามมา
วิธีแก้ปัญหาอาการถ่ายไม่ออก ถ่ายไม่สุด ในวัยทอง
- ฝึกการขับถ่ายให้ได้อย่างน้อยทุกวัน และไม่กลั้นอุจจาระโดยไม่จำเป็น
- ออกกำลังกาย พักผ่อนให้เพียงพอ
- ดื่มน้ำให้ได้วันละ 8-10 แก้ว หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์และงดสูบบุหรี่
- ควรรับประทานกากใยในอาหารอย่างน้อยวันละ 30 กรัม โดยสังเกตลักษณะก้อนอุจจาระ หากมีลักษณะอ่อนและลอยน้ำ แสดงว่ารับประทานกากใยอาหารได้เพียงพอ แต่ถ้าอุจจาระเป็นก้อนเหมือนลูกกระสุน แข็งตัน ควรรับประทานผักและผลไม้เพิ่ม เช่น ข้าวไม่ขัดสี ข้าวกล้อง และธัญพืช เมล็ดแมงลัก ผลไม้ที่ไม่หวานจัดมีน้ำในตัว เช่น มะละกอสุก ผักใบเขียว เช่น กุยช่าย ผักโขม มีกากใยสูง ช่วยย่อยอาหาร และบำรุงร่างกาย
- รับประทานพรีไบโอติกส์และโพรไบโอติกส์เสริมทุกวัน เพื่อสร้างสมดุลลำไส้ที่ดี เช่น โยเกิร์ต มิโซะ กิมจิ หรืออาหารเสริมที่มีปริมาณพรีไบโอติกส์ และโพรไบโอติกส์ปริมาณสูงครบถ้วน
เอกสารอ้างอิง
1. https://www.health.harvard.edu/blog/probiotics-may-ease-constipation-201408217377. June 24, 2019
2. https://www.healthline.com/nutrition/probiotics-for-constipation. September 30, 2019.
3. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/constipation/symptoms-causes/syc-20354253#:~:text=Constipation%20most%20commonly%20occurs%20when,constipation%20has%20many%20possible%20causes. Access online: January 10, 2022.
4. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/4059-constipation. July 11, 2019.
5. https://www.profiberry.com/. Access online: January 10, 2022.
6. https://www.webmd.com/digestive-disorders/digestive-diseases-constipation. November 15, 2021.
7. https://www.nccih.nih.gov/health/probiotics-what-you-need-to-know. Access online: March 24, 2021.
8. https://www.webmd.com/digestive-disorders/what-are-probiotics#:~:text=Probiotics%20are%20live%20bacteria%20and,help%20keep%20your%20gut%20healthy. July 30, 2020.